Pojęcia i definicje.
Forma opodatkowania – prowadząc działalność gospodarczą musimy wybrać, w jaki sposób chcemy rozliczać się z urzędem skarbowym. W Polsce system przewiduje cztery możliwości:
- skala podatkowa,
- stawka liniowa,
- ryczałt,
- karta podatkowa.
Przychód – łączna wartość pieniężna uzyskana w danym okresie rozliczeniowym poprzez sprzedaż swoich dóbr, usług czy towarów.
Koszt – wydatek związany z prowadzeniem działalności.
Dochód – nadwyżka, którą otrzymamy po odliczeniu kosztów od przychodu.
Formy opodatkowania w Polsce.
Wymienione niżej formy opodatkowania mają swoją „datę ważności”. To znaczy, że po wyborze jednej z nich dany format rozliczania obowiązuje nas przez najbliższy rok. Zmiana formy opodatkowania w działalności gospodarczej może nastąpić wyłącznie na początku kolejnego roku poprzez dostarczenie do urzędu skarbowego odpowiedniego wniosku. Wybór dogodnej dla siebie formy opodatkowania nazywany jest optymalizacją podatkową, ponieważ dzięki wyliczeniom jesteśmy w stanie zaoszczędzić na podatkach.
Skala podatkowa.
Najpopularniejsza forma opodatkowania znana również jako podatek na zasadach ogólnych. W ten sposób może rozliczać się każda działalność gospodarcza. Dobrze znana przedsiębiorcom. Polega na opodatkowaniu dochodu według progów podatkowych.
Pierwszy próg nie może przekroczyć kwoty 120 000 złotych i od lipca tego roku opodatkowany jest zgodnie ze stawką wynoszącą 12% i obejmie dochody wygenerowane od 1 stycznia.
Drugi próg podatkowy to dochody powyżej 120 000 złotych rocznie, które opodatkowane są w wysokości 32%, jednak ta stawka liczona jest od różnicy między dochodem a kwotą 120 000 złotych.
Przy tej formie opodatkowania nie obowiązuje na limit dochodu. Dodatkowo mamy prawo do korzystania z ulg podatkowych i wspólnego rozliczania się z małżonkiem. Istnieje również możliwość skorzystania z kredytu podatkowego. Jednak w przypadku skali podatkowej zobowiązani jesteśmy do prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów. Ponadto na koniec roku podatkowego należy sporządzić wykaz nabytych towarów i materiałów.
Stawka liniowa.
W tej formie również opodatkowany jest dochód. Jednak nie ma tu progów podatkowych, a obowiązuje wyłącznie jedna stawka podatku – 19%. Ze stawki liniowej tak samo jak ze skali podatkowej może skorzystać każda działalność gospodarcza. Do obowiązków przedsiębiorców należy prowadzenie Księgi Przychodów i Rozchodów.
Jedna stawka podatku bez względu na wysokość dochodu może opłacać się przedsiębiorcom, którzy w skali podatkowej należą do drugiego progu podatkowego. Jednak należy pamiętać, że stawka liniowa zabiera nam prawa do korzystania z większości ulg podatkowych, rozliczania się z małżonkiem, czy ubiegania się o kredyt podatkowy.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Trzecia forma opodatkowania w Polsce. Na wstępie należy zaznaczyć, że nie każda działalność gospodarcza może rozliczać się za pomocą ryczałtu. Apteki, lombardy, handel częściami i akcesoriami samochodowymi, czy wytwarzanie wyrobów objętych podatkiem akcyzowym należą do tej krótkiej listy.
Jak sama nazwa wskazuje, opodatkowany jest przychód, a nie dochód jak w przypadku poprzednich dwóch form opodatkowania, a limit przychodu wynosi 2 000 000 euro. Stawki ryczałtu zależą od rodzaju działalności.
Ryczałt nie wymaga prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów, wystarczy uproszczona księgowość, czyli ewidencja przychodów. Wadą ryczałtu może być brak możliwości do wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Karta podatkowa.
Od roku 2022 z karty podatkowej mogą korzystać jedynie podatnicy, którzy byli opodatkowani w tej formie przed tym rokiem i kontynuują opodatkowanie w formie karty podatkowej. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej, albo planują zmienić formę opodatkowania, nie mogą skorzystać z karty podatkowej. Stawka podatku zależy od wykonywanej działalności i ustalana jest przez urząd skarbowy.
